«ταύτα παράθου πιστοίς ανθρώποις, οίτινες ικανοί έσονται και ετέρους διδάξαι»(Τιμ.Β΄2)

Σάββατο 25 Ιουνίου 2011

Κυριακή Β΄ Ματθαίου – Η κλήση των τεσσάρων μαθητών (Ματ. δ’, 18-23)



Η σημερινή ευαγγελική περικοπή αναφέρεται στην κλήση των τεσσάρων μαθητών του Κυρίου, δηλαδή του Ανδρέα του Πέτρου του Ιάκωβου και του Ιωάννη, οι οποίοι άφησαν τα δίκτυα και ακολούθησαν Αυτόν. Κατόπιν προσχώρησαν και οι υπόλοιποι μαθητές και έτσι συμπληρώθηκε ο αριθμός των δώδεκα.
Ο μαγνήτης όμως του Χριστού σαγηνεύει τους ανθρώπους και έτσι πολλοί άλλοι προστέθηκαν στους ακολούθους Του εις τρόπον ώστε ο κύκλος μεγάλωσε με την προσέλευση των εβδομήκοντα, των πεντακοσίων, καθώς και των τριών χιλιάδων που προστέθηκαν στην Εκκλησία κατά την ημέρα της Πεντηκοστής. Αλλά και στη συνέχεια η εκκλησιαστική κοινωνία των πιστών συνεχώς μεγάλωνε με την προσέλευση μυριάδων ανθρώπων από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Έγινε αυτό, γιατί   η Εκκλησία έχει στόχο να συμπεριλάβει όσο το δυνατό περισσότερους ανθρώπους που θα αποτελούν μία οικογένεια με πατέρα το Θεό.
Οι πύλες της Εκκλησίας παραμένουν διαρκώς ανοιχτές ώστε κάθε συνετός άνθρωπος να μπορεί να εισέλθει σ’ Αυτή ελεύθερα εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, γιατί οι ημέρες είναι πονηρές.
Ο Θεός φυσικά δεν εκβιάζει κανένα να γίνει μέλος της Εκκλησίας.   Οι προσερχόμενοι όμως αναλαμβάνουν την υποχρέωση να είναι συνεπείς με τα καθήκοντα τους ως χριστιανοί, γιατί η χριστιανική ζωή είναι αγώνας και δεν είναι αρκετό να είναι κανείς χριστιανός μόνο των τύπων. Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι αγνοούν το περιεχόμενο του Ευαγγελίου και συνεχίζουν να βρίσκονται στους κόλπους της αμαρτίας. Άλλοι πάλι δεν προσέχουν το Ευαγγέλιο και συνεχίζουν να ζουν στο βασίλειο της ανομίας αν και άκουσαν τη χριστιανική διδασκαλία   και διαπίστωσαν ποια είναι η αλήθεια και η οδός της ζωής. Αυτοί αν και νομίζουν ότι απολαμβάνουν τη ζωή, κατά βάθος είναι δυστυχείς, δούλοι των παθών και της αμαρτίας, αφού «πας ο ποιών την αμαρτίαν δούλος εστί της αμαρτίας». Ασκεί δε τέτοια γοητεία και δύναμη η αμαρτία σ’ εκείνους που υποτάσσονται σ’ αυτή ώστε όχι μόνο η σκέψη τους ρέπει επιμελώς στα πονηρά αλλά και όλα τα κέντρα της ψυχής μαγνητίζονται, και έλκονται από αυτή.
Μοναδικός δρόμος σωτηρίας είναι η χριστιανική διδασκαλία την οποία απολαμβάνουν όσοι είναι αφοσιωμένοι σ’ αυτή.
Μόνο η πνευματική καθαρότητα και η συνεχής πειθαρχία στη διδασκαλία του Κυρίου εξασφαλίζουν τη σωτηρία του ανθρώπου καθότι χωρίς αυτούς τους δύο σημαντικούς παράγοντες δεν είναι δυνατή η ελπίδα σωτήριας του ανθρώπου.
Τα ρήματα της χριστιανικής διδασκαλίας αρδεύουν όλη την οικουμένη, αποτελούν ζωηφόρα νάματα κάθε ψυχής, εμποτίζουν την ανθρώπινη οντότητα, φρεσκάρουν τη δύναμη της ανθρώπινης προσωπικότητας, τονώνουν την τάση της ψυχής προς το αγαθό, διατηρούν τη λαμπρότητα της πνευματικής στολής, προσθέτουν ενθουσιασμό και αισιοδοξία και κάνουν τα φτερά της ψυχής καθαρά.
Έτσι η πίστη δυναμώνει και ο πιστός ατενίζει τον ουράνιο κόσμο και συμμετέχει και προγεύεται τα ουράνια αγαθά, τα οποία οφθαλμός δεν είδε, αυτιά δεν άκουσαν και καρδιά ανθρώπινη δεν ένιωσε.
Όταν όμως ο πιστός βρεθεί στον ουρανό τότε θα ολοκληρωθεί η γνώση του και θα γνωρίσει «πρόσωπον προς πρόσωπον» την ουράνια πραγματικότητα, την οποία μακάρι να απολαύσουμε όλοι μας. Αμήν.
π. Χ.Φ.













http://www.i-m-paronaxias.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=409:—26–2011&catid=77:2011-04-20-13-19-17&Itemid=241

Σάββατο 18 Ιουνίου 2011

Κυριακή μετά την Πεντηκοστήν ή Α΄Ματθαίου: Των αγίων πάντων



Aγαπημένοι μου αδελφοί,
Μια Κυριακή μετά την αγία Πεντηκοστή καλούμαστε να εορτάσουμε την σύναξη των Αγίων Πάντων. Και αυτό διότι κάθε άγιος είναι μια εικόνα, ένας χώρος μιας νέας πεντηκοστής, μιας νέας δόξας του Θεού μέσα στην ιστορία των ανθρώπων. Με απλά λόγια κάθε άγιος είναι ο ζωντανός χώρος που κατέρχεται ο Παράκλητος, το άγιον Πνεύμα και αγιάζει δηλ. ξεχωρίζει αυτό το πρόσωπο από τον κόσμο  της αμαρτίας και τον μεταμορφώνει σε στύλο πυρός , που φωτίζει την Εκκλησία με την μακρά και στενή έννοια της. Οι άγιοι είναι ο "αμάραντος καρπός του ευαγγελίου", είναι το αποτέλεσμα του κηρύγματος των αποστόλων μετά το θαύμα της πεντηκοστής. Κατά την γλώσσα της Εκκλησίας, σπορέας ήταν ο Χριστός, εργάτες και θεριστές οι απόστολοι,καρπός και δόξα οι άγιοι πάντες.
Η αγιότητα είναι θεϊκή εντολή αλλά και χάρη-δώρημα. Ο Ελεήμονας διά του προφήτου Του παραγγέλει:  να γίνετε άγιοι, γιατί και Εγώ άγιος είμαι. Άγιος κυριολεκτικά σημαίνει ο ξεχωρισμένος, ο εκλεκτός. Οι αρχαίοι ονόμαζαν "άγιον" το ζώο που ετοίμαζαν για θυσία , το οποίο έπρεπε να είναι άμωμο και καθαρό από κάθε ελάττωμα. Με αυτή την έννοια και ο Σωτήρας Χριστός ήταν ο αγιασμένος από τον Πατέρα, ο αναμάρτητος Αμνός που επιλέχθηκε προαιώνια να σηκώσει την ανθρώπινη αμαρτία και να την νεκρώσει με την θυσία Του πάνω στον βωμό του Σταυρού. Στο πρόσωπο του Χριστού  σωθήκαμε όλοι μας, το Αίμα Του μας αγίασε, μας εξάγνισε, μας διέκρινε από τον κόσμο της φθοράς και του θανάτου. Εγκεντριστήκαμε σε Σώμα Άγιον και εκλεκτόν, βασιλείς και ιερείς ανάμεσα σ'αυτούς που επιλέγουν να ζουν νεκροί  κάτω από την κυριαρχία του διαβόλου.
Γι'αυτό και το σημερινό ευαγγέλιο μας παρουσιάζει μια ευθύνη. Δεν είναι ευθύνη φορτίου και θανάτου, αλλά πρόσκληση και πρόκληση ελευθερίας: Η άρση του σταυρού ως συνώνυμη πορεία της αγιότητας. Κάθε άγιος στην Εκκλησία,  είτε προφήτης, είτε απόστολος, είτε ιεράρχης , είτε μάρτυρας , θεωρείται και ονομάζεται μάρτυρας. Όχι μόνο για την ζωντανή μαρτυρία αλλά κυρίως για το διαρκές του μαρτύριο εν Χριστώ.Είναι ένας άνθρωπος που η ζωή του έχει ως γνωρίσματα:την αγάπη για Θεό και άνθρωπο, την διαρκή πάλη,την αγωνία της προσφοράς και της θυσίας, της μαρτυρίας,της διακονίας, της λυτρωτικής και φοβεράς προσευχής.  Αγιότητα σημαίνει να συμπορεύομαι διηνεκώς με τον Χριστό προς το Πάθος, να συμπάσχω και να συσταυρώνομαι μαζί Του, να νεκρώνω το εγώ μου και να ζει μέσα μου ο Χριστός, να βιώνω την ανάσταση μου.  Αγιότητα σημαίνει να χάνω την ζωή μου, για να κερδίσω την ψυχή μου. Και αυτό κάθε ώρα στιγμή και λεπτό μέχρι την τελείωση μου. Γι'αυτό και άγιος δεν είναι κύρια αυτός που έφτασε στην τελείωση, αυτός που έμεινε πιστός άχρι τέλους και έλαβε τον στέφανον της ζωής. Άγιος κύρια είναι αυτός που βρίσκεται ακόμα στον δρόμο, ο αγωνιστής, ο παλαιστής, αυτός που όταν πέφτει γνωρίζει να σηκώνεται, όταν διώκεται ξέρει πώς να ωφελείται και όταν υποφέρει ακόμα και έως θανάτου, μπορεί ακόμα να είναι ερωτευμένος με τον Σταυρό Του, μπορεί ακόμα να έχει τέλεια πίστη έως μωρίας στον Χριστό.
Σε έναν κόσμο ανεντιμότητας και επιβολής του ισχυρού, όπου η αγιότητα είναι μωρία ή πολυτέλεια η εκκλησία κάνει και πάλι την τομή, την επανάσταση και μας καλεί σε αγιασμό, σε συμπόρευση με τον αρχιμάρτυρα Χριστό και Κύριο μας. Αν ο δρόμος προς την αγιότητα είναι και μοιάζει δρόμος σταυρικός και ανηφορικός εμείς όμως καλά γνωρίζουμε , έχοντας ως πρότυπο την περιπέτεια του Χριστού και των αγίων , πώς στην κορυφή της αγωνίας και του αγώνα βρίσκεται το θαύμα της ανάστασης. Μετά το πικρό ποτήρι ,έρχεται η γλυκειά ηδονή. Μετά τα αίματα η αφθαρσία.Μετά την ταπείνωση η δόξα. Στην σπορά των δακρύων , στάχυα ζωής. Μετά την ατίμωση η συμβασιλεία. Και αν κάποιος δυσανασχετεί και δεν πείθεται ας θυμόμαστε πώς η Εκκλησία δεν μοιράζει εύκολες υποσχέσεις, η Εκκλησία αντί υποσχέσεων προτείνει θυσίες. Αυτό είναι το μεγάλο πείραμα, η μεγάλη πρόκληση. Και αν κάποιος θέλει τέλος αποδείξεις ζωντανές ας ψηλαφήσει τα θαυμάσια που περιέβαλλαν ακόμα και εν ζωή τους αγίους πάντες, με τον οποίων τις πρεσβείες ας αξιωθούμε όλοι εμείς την αιώνια ζωή και κοινωνία. ΑΜΗΝ.

Read more: http://iereasanatolikisekklisias.blogspot.com/2009/06/blog-post_13.html#ixzz1Pc5XaBpQ

Κυριακή 12 Ιουνίου 2011

Άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος Λόγος μα΄ εις την Πεντηκοστή





Ε.
Την Πεντηκοστή εορτάζουμε καί την παρουσία του Αγίου Πνεύματος καί την πραγματοποίηση της υποσχέσεως καιί την εκπλήρωση της ελπίδας. Το μυστήριο, πόσο και μεγάλο είναι και σεβαστό! Τελειώνουν λοιπόν όσα έχουν σχέση με το σώμα του Χριστού, ή μάλλον με τη σωματική παρουσία Του(1). Διότι διστάζω να πω τα σωματικά, εφ' όσον κανένας λόγος δεν μπορεί να με πείσει ότι θα ήταν καλύτερα να είχε απαλλαγεί από το σώμα [ο Χριστός](2). Αρχίζουν δε όσα έχουν σχέση με το Άγιο Πνεύμα(3). Ποια δε ήταν όσα έχουν σχέση με το Χριστό; Η Παρθένος, η γέννηση, η φάτνη, το σπαργάνωμα, οι άγγελοι που τον δοξάζουν, οι ποιμένες που τρέχουν προς Αυτόν, η διαδρομή του αστέρα, η προσκύνηση και η προσφορά των δώρων από τους μάγους, ο φόνος των νηπίων από τον Ηρώδη, ο Ιησούς που φεύγει στην Αίγυπτο, που επιστρέφει από την Αίγυπτο, που περιτέμνεται, που βαπτίζεται, που δέχεται την μαρτυρία από τον ουρανό, που πειράζεται, που λιθάζεται για μας (για να μας δώσει υπόδειγμα κακοπάθειας υπέρ του Λόγου) που προδίνεται, που προσηλώνεται [στον Σταυρό], που θάπτεται, που ανασταίνεται, που ανεβαίνει [στους ουρανούς]. Από αυτά και τώρα υφίσταται πολλά από τους μισόχριστους μεν, αυτά που Τον ατιμάζουν και τα υπομένει (διότι είναι μακρόθυμος)• από τους φιλόχριστους δε, αυτά που Του αποδίδουν τιμή. Και αναβάλλει να ανταποδώσει όπως σ' εκείνους την οργή, έτσι σε μας την αγαθότητα• επειδή ίσως σ' εκείνους μεν δίνει καιρό μετανοίας, σε μας δε δοκιμάζει τον πόθο, εάν δεν λιποψυχούμε και δεν αποκάμουμε στις θλίψεις και στους αγώνες για την ευσέβεια• όπως ακριβώς ορίζεται από την θεία οικονομία και τα ανεξιχνίαστα κρίματά Του, με τα οποία κυβερνά με σοφία τη ζωή μας. Όσα λοιπόν αναφέρονται στο Χριστό είναι αυτά' και τα πέρα απ' αυτά θα τα δούμε ενδοξότερα [στη βασιλεία των ουρανών] και μακάρι και μεις να φανούμε [δοξασμένοι από το Θεό]. Όσα δε αναφέρονται στο Άγιο Πνεύμα, παρακαλώ το Πνεύμα να έλθει εντός μου και να μου δώσει(4) λόγο όσον επιθυμώ κι' αν όχι τόσον, αλλ' όσος απαιτείται σ' αυτή την περίπτωση. Πάντως όμως θα έλθει με εξουσία δεσποτική, και όχι με τρόπο δουλικό, ούτε περιμένοντας πρόσταγμα, όπως νομίζουν μερικοί. Διότι πνέει όπου θέλει, καί σ' όσους θέλει, και όποτε και όσο θέλει. Μ' αυτόν τον τρόπο εμείς εμπνεόμαστε να νοούμε και να μιλούμε για το Άγιο Πνεύμα.

ΣΤ.
Το Άγιο Πνεύμα όσοι Το υποβιβάζουν στην τάξη των κτισμάτων είναι υβριστές και δούλοι κακοί κι' απ' τους κακούς χειρότεροι. Διότι των κακών δούλων είναι (γνώρισμα) το να αθετούν την [θεία] δεσποτεία και να επαναστατούν κατά της κυριότητας [του Θεού] και να θεωρούν όμοιο με αυτούς δούλο το ελεύθερο [Πνεύμα]. Όσοι όμως Το πιστεύουν ως Θεό είναι θεοφόρητοι και φωτισμένοι στο νου. Εκείνοι όμως που και Το ομολογούν [ως Θεό], εάν μεν το κάνουν σε ανθρώπους με ευσεβές φρόνημα, θεωρούνται μεγάλοι• αλλ' εάν το κάνουν σ' όσους έχουν φρόνημα χθαμαλό, θεωρούνται όχι φρόνιμοι• διότι εμπιστεύονται το μαργαριτάρι στον πηλό [δηλ. την αλήθεια της πίστεως σ' εκείνους που δεν έχουν την διάθεση να την δεχθούν] και σε ακοή ασθενική ήχο βροντής και σε αδύνατους οφθαλμούς ηλιακό φως και στερεά τροφή σ' εκείνους που πίνουν ακόμα γάλα(5). Αυτούς πρέπει να κατευθύνει κανείς σιγά-σιγά προς τα εμπρός και να τους ανεβάζει προς τα υψηλότερα, ώστε από το φως να ζητούν [περισσότερο] φως και στην αλήθεια να προσθέτουν αλήθεια(6). Γι'αυτό κι' εμείς αφήνοντας για λίγο τον τελειότερο λόγο (γιατί δεν είναι ακόμα καιρός) έτσι θα μιλήσουμε προς αυτούς.

Ζ.
Άνθρωποί μου, εάν μεν θεωρείτε ότι το Άγιο Πνεύμα δεν είναι ούτε άκτιστο ούτε άχρονο, αυτό είναι καθαρά ενέργεια του πονηρού πνεύματος• επιτρέψτε στο ζήλο μου να πω αυτό το τολμηρό. Εάν όμως έχετε τόση τουλάχιστον υγεία [ψυχής], ώστε ν' αποφεύγετε την φανερή ασέβεια και θέτετε έξω απ' την δουλεία Αυτό [το Άγιο Πνεύμα] που κι' εμάς κάνει ελευθέρους, εξετάστε και σεις στην συνέχεια μαζί με το Άγιο Πνεύμα και μας. Διότι δέχομαι ότι σε κάποιο βαθμό μετέχετε Αυτού και σεις, και στο εξής θα συνεξετάσω με σας ως με οικείους πλέον [στην πίστη]. Ή παραχωρήστε μου το μέσον μεταξύ της δουλείας και της δεσποτείας, για να θέσω εκεί την αξία του Πνεύματος• ή εφ' όσον αποφεύγετε την δουλεία δεν είναι άδηλο, πού θα τοποθετήσετε αυτό το οποίο ζητούμε. Αλλά στενοχωρείσθε για τις συλλαβές και σκοντάφτετε επάνω στον λόγο και αυτό [το να ονομάζει κανείς το Άγιο Πνεύμα Θεό] γίνεται για σας «λίθος προσκόμματος» και «πέτρα σκανδάλου», αφού και ο Χριστός γίνεται για μερικούς(7). Ανθρώπινο είναι να πάθει κανείς κάτι τέτοιο. Ας σταθούμε κοντά ο ένας στον άλλο πνευματικά. Ας γίνουμε περισσότερο φιλάδελφοι παρά φίλαυτοι. Αναγνωρίστε την δύναμη της θεότητας κι'εμείς θα σας δώσουμε την συγκατάθεση για τη λέξη• ομολογείστε την [θεία] φύση με άλλες λέξεις, που συμπαθείτε περισσότερο, κι'εμείς θα σας γιατρέψουμε ως ασθενείς• αφού υποκλέψουμε με τρόπο αυτά που σας είναι ευχάριστα. Διότι είναι άξιο ντροπής και αρκετά παράλογο, ενώ είστε εύρωστοι στην ψυχή, να δείχνετε μια νοσηρή μικρολογία γύρω απ' τις λέξεις και να κρύβετε τον θησαυρό [της αλήθειας], ακριβώς σαν να φθονείτε τους άλλους ή να φοβάστε μήπως αγιάσετε και την γλώσσα σας [με την ομολογία της θεότητας του Αγίου Πνεύματος]. Ακόμα δε πιο άξιο ντροπής για μας είναι να πάθουμε αυτό που κατηγορούμε, και ενώ καταδικάζουμε την μικρολογία στους άλλους, να μικρολογούμε εμείς γύρω απ' τα γράμματα(8).

Η.
Ομολογείστε, άνθρωποί μου, ότι μιας θεότητας είναι η Αγία Τριάς, ή, αν θέλετε, μιας φύσεως. Κι' εμείς θα ζητήσουμε από το Άγιο Πνεύμα για σας και τη λέξη Θεός. Διότι γνωρίζω καλά ότι Εκείνος που έδωσε το πρώτο [την πίστη στο ομοούσιο του Υιού] θα δώσει και το δεύτερο [και του Αγίου Πνεύματος] και μάλιστα, όταν το ζήτημα για το οποίο αντιλέγουμε είναι μία πνευματική δειλία και όχι διαβολική εναντίωση. Θα το πω ακόμα πιο καθαρά και πιο σύντομα. Μήτε σεις ν' αποδώσετε σε μας ευθύνη για τον υψηλότερο λόγο που χρησιμοποιούμε (διότι δεν υπάρχει κανένας φθόνος των άλλων μήπως ανέβουν), ούτ' εμείς θα σας κατηγορήσουμε για τον μέχρι τώρα δικό σας «προσιτό», εφ' όσον κι' από διαφορετικό δρόμο οδηγείστε προς το ίδιο [πνευματικό] κατάλυμα. Διότι δεν ζητούμε να νικήσουμε, αλλά να σας προσλάβουμε ως αδελφούς, που για τον χωρισμό σας από μας σπαραζόμαστε απ' τη λύπη. Αυτά [λέγουμε] προς εσάς, που υγιαίνετε ως προς την πίστη σας για τον Υιό, πού βρίσκουμε μέσα σας κάποια δύναμη ζωής [πνευματικής]• αυτών που αν και θαυμάζουμε τον τρόπο της ζωής, δεν επαινούμε εξ ολοκλήρου τον λόγο. Σεις που έχετε τα έργα του Πνεύματος, αποκτείστε και το Πνεύμα, για να μη «αθλήτε» μόνο, αλλά και «νομίμως», απ' όπου και ο στέφανος(9). Αυτός ο μισθός εύχομαι να σας δοθεί για την πολιτεία σας, να ομολογήσετε δηλαδή την πίστη σας στο Άγιο Πνεύμα κατά τρόπο τέλειο και να Το κηρύξετε [ως θεό αληθινό] μαζί με μας καί περισσότερο από μας όσο είναι άξιο. Τολμώ κάτι και μεγαλύτερο για σας να πω τον λόγο του Αποστόλου. Τόσο πολύ σας αγαπώ, και τόσο πολύ ευλαβούμαι σε σας αυτή την κόσμια περιβολή και το χρώμα της εγκράτειας καί τα ιερά αυτά τάγματα και την σεμνή παρθενία και τον αγνισμό και την ολονύκτια ψαλμωδία και την φιλοπτωχία και φιλαδελφία και φιλοξενία, ώστε και ανάθεμα [χωρισμένος] από τον Χριστό να είμαι δέχομαι και ο,τιδήποτε να πάθω ως καταδικασμένος• αρκεί να θελήσετε να σταθείτε μαζί μας και να θελήσετε να δοξάσουμε ενωμένοι την Αγία Τριάδα(10). Διότι για τους άλλους [που δεν ομολογούν το ομοούσιο του Υιού] τι πρέπει να πούμε, τους φανερά πεθαμένους [στην ψυχή] (που μόνο ο Χριστός που ζωοποιεί τους νεκρούς μπορεί ν' αναστήσει σύμφωνα με τη δύναμη που έχει), οι οποίοι κακώς διαχωρίζονται κατά τον τόπο, ενώ συνδέονται με το λόγο, και τόσο πολύ φιλονεικούν μεταξύ τους όσο οι αλλοίθωροι οφθαλμοί, που βλέπουν ένα πράγμα και δεν συμφωνούν όχι ως προς την όψη αλλ' ως προς την θέση. Αν βέβαια πρέπει να τους κατηγορήσει κανείς για αλλοιθωρισμό, και όχι όμως για τύφλωση. Αφού ανέπτυξα όσο έπρεπε αυτά που έχουν σχέση με σας, ας επανέλθουμε πάλι προς το Πνεύμα• πιστεύω ότι και σεις τώρα θα παρακολουθήσετε.

Θ.
Το Άγιο Πνεύμα πάντοτε υπήρχε και υπάρχει και θα υπάρχει, δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, αλλ' είναι πάντοτε ενωμένο και αριθμείται μαζί με τον Πατέρα καί τον Υιό. Διότι δεν θα άρμοζε ποτέ να ελλείπει ο Υιός από τον Πατέρα ή το Πνεύμα από τον Υιό, επειδή θα ήταν σε μέγιστο βαθμό άδοξη η θεότητα, σαν από μεταμέλεια ακριβώς να ήλθε σε συμπλήρωση για να γίνει τέλεια. [Το Άγιο Πνεύμα] λοιπόν πάντοτε και αιώνια μεταλαμβάνεται [με τις θείες ενέργειές Του], δεν μεταλαμβάνει• οδηγεί στην τελείωση [τους ανθρώπους], δεν τελειώνεται• παρέχει την πνευματική πλήρωση, δεν έχει ανάγκη πληρώσεως• αγιάζει, δεν αγιάζεται• κάνει [τους ανθρώπους] θεούς, δεν θεώνεται αυτό προς Εαυτό, και προς εκείνους με τους οποίους είναι ενωμένο, είναι πάντοτε το ίδιο και απαράλλακτο• αόρατο, άχρονο, αχώρητο, αναλλοίωτο, υπεράνω από κάθε έννοια ποιότητας, ποσότητας και μορφής, αψηλάφητο, κινούμενο αφ' Εαυτού, κινούμενο συνεχώς, έχοντας αφ' Εαυτού εξουσία, έχοντας αφ' Εαυτού δύναμη, παντοδύναμο (αν καί ως προς την πρώτη αρχή, όπως ακριβώς όλα τα αναφερόμενα εις τον Μονογενή Υιό, έτσι και του Πνεύματος ανάγεται [εις τον Θεό Πατέρα]). Είναι ζωή και πρόξενος ζωής, το φως και χορηγεί φως, αφ' Εαυτού αγαθό και πηγή αγαθότητας. Πνεύμα ευθές, ηγεμονικό, κύριο [καλεί και] αποστέλλει [τους άξιους, όπως ο Πατήρ και ο Υιός], θέτει όρια [σε όλη την κτίση] κάνει τους ανθρώπους ναούς οίκους Του, οδηγεί, ενεργεί όπως θέλει, διανέμει χαρίσματα. Είναι Πνεύμα υιοθεσίας [κάνει τους ανθρώπους υιούς του Θεού], αληθείας, σοφίας, συνέσεως, γνώσεως, ευσέβειας, βουλής, δυνάμεως, φόβου [θείου], όσων έχουν απαριθμηθεί. Δια του Αγίου Πνεύματος γνωρίζεται ο Πατήρ και δοξάζεται ο Υιός, και από Αυτούς μόνο γνωρίζεται Αυτό, είναι δηλαδή τα τρία πρόσωπα Εν, μία είναι η λατρεία και η προσκύνηση [που προσφέρεται], μία η δύναμη, η τελειότητα, ένας ο αγιασμός [που παρέχεται]. Και γιατί να μακρολογώ; Όλα όσα έχει ο Πατήρ, είναι του Υιού, εκτός από την αγεννησία. Όλα όσα έχει ο Υιός, είναι του Αγίου Πνεύματος, εκτός από την γέννηση. Αυτά (τα ιδιώματα), όσο βέβαια μπορώ να εκφρασθώ με τον λόγο μου, δεν ξεχωρίζουν ουσίες, αλλ' ορίζουν την μία και ενιαία ουσία της θεότητας.

Ι.
Στενοχωρείσαι για τις αντιθέσεις (που χρησιμοποίησα); Εγώ όμως για το μήκος του λόγου. Τίμησε λοιπόν την (σημερινή) ημέρα του Πνεύματος• συγκράτησε λίγο τη γλώσσα, αν γίνεται. Για άλλες γλώσσες γίνεται ο λόγος• αυτές ευλαβήσου ή φοβήσου, πύρινες καθώς φαίνονται. Σήμερα ας υψώσουμε μ' ευλάβεια όλο μας τον νου στο θείο μυστήριο [της καθόδου του Αγίου Πνεύματος], ας κάνουμε αύριο ανάλυση λέξεων σήμερα ας εορτάσουμε [με κατάνυξη], ας ειπωθεί κάτι άξιο ντροπής [από τους αντιλέγοντες] αύριο. Αυτά γίνονται με τρόπο μυστικό [στο ταμείο της ψυχής ενώπιον του Θεού], εκείνα γίνονται με τρόπο πομπώδη [ενώπιον των ανθρώπων]• αυτά γίνονται στις εκκλησίες, εκείνα στις αγορές• αυτά αρμόζουν σε ανθρώπους σώφρονες και νηφάλιους, εκείνα σε ανθρώπους που μεθούν αυτά είναι όσων ενεργούν με σοβαρότητα [όση αξίζει στο μεγάλο μυστήριο], εκείνα όσων παίζουν κατά του Πνεύματος. Αφού λοιπόν απαλλαγήκαμε απ' ό,τι είναι αλλότριο [της ευσεβείας], ας καταρτίσουμε το δικό μας [το λόγο περί του Αγίου Πνεύματος].

ΙΑ.
Αυτό [το Άγιο Πνεύμα] ενεργούσε πριν απ' όλα στις αγγελικές και ουράνιες δυνάμεις, σ' όσες είναι πρώτες μετά το Θεό και σ' όσες είναι κοντά στο Θεό. Διότι η τελείωση και η έλλαμψη σ' αυτές και η δυσκινησία ή η ακινησία τους προς το κακό δεν είναι από άλλη αιτία, αλλά από το Άγιο Πνεύμα. Έπειτα [ενεργούσε] στους Πατέρες και τους Προφήτες. Απ' αυτούς οι μεν είχαν θέα του Θεού ή Τον εγνώρισαν [με αποκάλυψη], οι δε προγνώρισαν και το μέλλον, με το να σχηματίζει το Πνεύμα εικόνες στο νου τους και σαν να ήσαν παρόντες συναναστρεφόμενοι όσα επρόκειτο να πραγματοποιηθούν στο μέλλον. Τέτοια είναι η δύναμη του Πνεύματος. Έπειτα [ενεργούσε] στους μαθητές του Χριστού (διότι δεν λέγω για το Χριστό, στον Οποίο παρευρίσκετο [το Άγιο Πνεύμα] όχι ωσάν να ενεργούσε, αλλ' ως συμπαρευρισκόμενο σε ομότιμη σχέση [με Αυτό])• και σ' αυτούς κατά τρεις τρόπους, στο μέτρο πού μπορούσαν να Το δεχθούν, και κατά τρεις καιρούς: πριν να δοξασθεί ο Χριστός με το πάθος Του• αφού δοξάσθηκε με την Ανάσταση• και μετά την Άνοδό Του στους ουρανούς ή την αποκατάσταση, ή όπως και πρέπει να την ονομάσουμε, φανερώνει δε [την ενέργεια αύτη] η πρώτη θεραπεία και κάθαρση από τις ασθένειες και τα πονηρά πνεύματα, η οποία βέβαια δεν γινόταν χωρίς το Άγιο Πνεύμα• και το εμφύσημα [του Κυρίου στα πρόσωπα των μαθητών Του] μετά την τελείωση της [ενσάρκου] οικονομίας, πού είναι φανερά προσθήκη περισσοτέρας χάριτος• και τώρα ο διαμερισμός των πύρινων γλωσσών, που πανηγυρίζουμε. Αλλά το πρώτο έγινε αμυδρά• το δεύτερο, πιο φανερά• και το [τρίτο] τώρα, τελειότερα ... Και δεν παρίσταται τώρα [το Άγιο Πνεύμα] κατά την ενέργεια, όπως πρωτύτερα, αλλά κατά την ουσία , ή όπως αλλιώς θα μπορούσε να το πει κανείς, και μένοντας μαζί τους και μέσα τους [στους αγίους αποστόλους] βοηθός και παραστάτης στο έργο τους(11). Διότι έπρεπε, αφού ο Υιός συνανεστράφη με μας σωματικά, καί Αυτό να φανερωθεί σωματικά(12)• και αφού επανήλθε προς Εαυτόν ο Χριστός, Εκείνο να κατέλθει προς εμάς• και έρχεται μεν ως Κύριο, «πέμπεται» [αποστέλλεται] δε όχι ως κατώτερο. Διότι οι λέξεις αυτές [έρχεται, πέμπεται] φανερώνουν εξ ίσου την ενότητα και ομοτιμία [των προσώπων] παρά χωρίζουν τις φύσεις.

ΙΒ.
Δια τούτο μετά το Χριστό μεν [κατέρχεται το Άγιον Πνεύμα] για να μη μας λείπει Παράκλητος [Παρήγορος]• «Άλλος» δε, για να έχεις στο νου σου την ομοτιμία. Διότι το «άλλος» σημαίνει άλλος ακριβώς όπως εγώ γίνεται. Τούτο δε σημαίνει κοινή δεσποτεία και όχι υποτίμηση. Διότι εγώ ξέρω καλά ότι το «άλλος» λέγεται όχι για διαφορετικά πράγματα, αλλά της ιδίας ουσίας. Με μορφή γλωσσών δε [κατήλθε το Άγιο Πνεύμα] εξ αιτίας της συγγενείας προς το Λόγο. Πύρινων δε, και αναζητώ για ποίο απ' τα δύο: για την κάθαρση (διότι μιλούμε για πυρ - φωτιά - που καθαρίζει, όπως μπορούν από παντού να μάθουν όσοι θέλουν) ή για την ουσία; Διότι ο Θεός μας είναι πυρ [κατά μίαν εικόνα της απροσίτου θείας ουσίας] και «πυρ καταναλίσκον» [φωτιά που κατακαίει και αφανίζει] τη μοχθηρία, [και το λέω] έστω κι' αν αγανακτείς πάλι, διότι στενοχωρείσαι για το ομοούσιο [που αποδίδω στο Άγιον Πνεύμα]. Και εχωρίστηκαν [οι γλώσσες] διότι τα χαρίσματα [που εχορήγησε] ήταν πολλά και διάφορα• εκάθισαν δε, επειδή η εξουσία Του είναι βασιλική, και επειδή αναπαύεται εις τους αγίους• αφού και τα χερουβείμ είναι θρόνος του Θεού. Στο υπερώο δε (αν δεν θεωρηθώ ότι καταβάλλω μάταιο κόπο κάπως περισσότερο απ' ό,τι πρέπει) διότι θα ανέβαιναν και θα υψώνονταν από χάμω (πνευματικά) αυτοί που επρόκειτο να Το δεχθούν αφού και με θεία ύδατα [Αγγελικές δυνάμεις] στεγάζονται ουράνια υπερώα [ο θρόνος του Θεού] και υμνείται ο Θεός(13). Και ο Ιησούς επίσης στο υπερώο συμμετέχει στο μυστήριο [της Θείας Ευχαριστίας] με αυτούς που μυούνται στα υψηλότερα, για να παρασταθεί αυτό, ότι αφ' ενός μεν πρέπει ο Θεός να κατέβει λίγο προς εσάς, πράγμα που ξέρω ότι έγινε παλαιότερα στον Μωυσή, αφ' ετέρου δε πρέπει εμείς ν' ανέβουμε και έτσι να γίνει [δυνατή] η κοινωνία του Θεού προς τους ανθρώπους, ν' αναμειχθεί δηλαδή η [υπερτελεία] αξία [της θεότητας με την μηδαμινότητα της ανθρωπότητας]. Εφ' όσον όμως [το θείο και το ανθρώπινο] μένουν το μεν στην οικεία περιωπή, το δε στην ταπείνωση, παραμένει άμικτη η άγαθότης [του Θεού] και η φιλανθρωπία Του ακοινώνητη [από τον άνθρωπο]• και υπάρχει μεταξύ των χάσμα μεγάλο και αδιαπέραστο, που εμποδίζει όχι μόνο τον πλούσιο απο τον Λάζαρο και τους επιθυμητούς κόλπους του Αβραάμ, αλλά [όλη] την κτιστή και ρευστή φύση, από την άκτιστη και αμετάβλητη.

ΙΓ.
Αυτό [το Άγιο Πνεύμα] κηρύχθηκε μεν από τους προφήτες, όπως στο «Πνεύμα Κυρίου επ' εμέ»•και, θ' αναπαυθούνε επ' αυτόν επτά Πνεύματα• και «κατέβηκε Πνεύμα από τον Κύριο και οδήγησε αυτούς»• και, Πνεύμα επιστήμης που εγέμισε τον Βεσελεήλ τον αρχιτέκτονα της σκηνής• και, Πνεύμα που παροργίζεται και, Πνεύμα που εσήκωσε ψηλά τον Ηλία μέσα σε άρμα και που ο Ελισσαίος εζήτησε διπλάσιο• και, Πνεύμα αγαθό και ηγεμονικό από το οποίο ο Δαβίδ οδηγήθηκε και στηρίχτηκε. Το υποσχέθηκε δε [ο Θεός], προηγουμένως μεν με τον προφήτη Ιωήλ: «Και στις έσχατες ημέρες [όταν θα έλθει ο Μεσσίας] λέγοντας (ο Θεός ότι θα συμβεί τούτο) θα εκχύσω χαρίσματα από το Πνεύμα μου εις όλους τους ανθρώπους (που πιστεύουν δηλαδή) και εις τους υιούς σας και εις τας θυγατέρας σας» και τα εξής. Ο Ιησούς δε ύστερα, ο Οποίος δοξάζεται [από το Άγιο Πνεύμα] και αντιδοξάζει [Αυτό], όπως και τον Πατέρα και [δοξάζεται] από τον Πατέρα. Και η υπόσχεση [του Χριστού], ως πλούσια, βεβαιώνει ότι [το Άγιο Πνεύμα] θα μένει με τους πιστούς αιώνια, δηλαδή τώρα με τους άξιους σε κάθε καιρό, ύστερα δε μ' εκείνους που αξιώνονται [να κληρονομήσουν] τα εκεί [αγαθά], όταν φυλάξουμε Αυτό ολόκληρο με την [ενάρετη] ζωή μας, και δεν χωρισθούμε [από Αυτό] τόσο, όσο άμαρτάνουμε.

ΙΔ.
Αυτό το Πνεύμα συνδημιουργεί μεν με τον Υιό και την κτίση και την ανάσταση. Και ας σε πείσει το «Με το Λόγο του Κυρίου έγιναν και εστερεώθηκαν οι ουρανοί, και με το Πνεύμα του στόματος Του έδημιουργήθηκε το αμέτρητο πλήθος των αστέρων»• «το Πνεύμα του Θεού με εδημιούργησε, η πνοή δε του Παντοκράτορας με διδάσκει»• και πάλι• «θα εξαποστείλεις το [ζωοποιό] Πνεύμα Σου, και θα κτισθούν [αναδημιουργηθούν] και [έτσι] θα ανακαινίσεις το πρόσωπο της γης». Δημιουργεί δε την πνευματική αναγέννηση• και ας σε πείσει το ότι κανείς δεν μπορεί να ιδεί ή να λάβει την βασιλεία [των ουρανών], αν δεν «γεννηθεί άνωθεν» [αναγεννηθεί πνευματικά] από το Άγιο Πνεύμα, και δεν καθαρισθεί από την προηγούμενη [κατά σάρκα] γέννηση. Αυτή [η πνευματική αναγέννηση] η οποία είναι μυστήριο που φανερώθηκε τη νύκτα [από τον Κύριο στο Νικόδημο] συντελείται με την διάπλαση [της ψυχής από την χάρη του Αγίου Πνεύματος που κάνει τον πιστό κοινωνό] του θείου φωτός και•της θείας ημέρας, την οποία καθένας δέχεται μέσα του [και με την δική του πνευματική εργασία]. Αυτό το Πνεύμα (διότι είναι σε άπειρο βαθμό σοφό και φιλάνθρωπο), αν λάβει ποιμένα προβάτων τον κάνει θεόπνευστο ψαλμωδό, που με την ψαλμωδία του απομακρύνει τα πονηρά πνεύματα, και τον αναδεικνύει βασιλέα του Ισραήλ. Αν πάρει αιγοβοσκό που χαράζει συκομορέες, τον κάνει προφήτη. Θυμήσου τον Δαβίδ και τον Αμώς. Αν πάρει νεανίσκο ευφυή, τον κάνει κριτή πρεσβυτέρων και προχωρημένων στην ηλικία. Αυτό μαρτυρεί ο Δανιήλ, που ενίκησε λέοντες μέσα στο λάκκο. Αν βρει αλιείς, τους πιάνει με την σαγήνη [της χάριτος] οδηγώντας τους στον Χριστό και τους κάνει ικανούς να συλλαμβάνουν όλον τον κόσμο με την πλοκή του λόγου. Να εννοήσεις τον Πέτρο και τον Ανδρέα και τους υιούς της βροντής [Ιωάννη και Ιάκωβο], που εβρόντησαν τα πνευματικά. Εάν [πάρει] τελώνες, τους κερδίζει στη μαθητεία [του Χριστού] και δημιουργεί εμπόρους ψυχών. Το λέει ο Ματθαίος, ο χθες τελώνης και σήμερα ευαγγελιστής. Εάν [πάρει] διώκτες θερμούς, μεταθέτει τον ζήλο τους και κάνει Παύλους αντί Σαύλων, και τόσο πολύ [τους ανυψώνει] προς την ευσέβεια, όσο ήταν στην κακία που τους βρήκε. Αυτό είναι και Πνεύμα πραότητας• και οργίζεται γι'αυτούς που αμαρτάνουν. Γι' αυτό λοιπόν ας γνωρίσουμε Αυτό ως πράο και όχι οργιζόμενο, ομολογώντας την αξία Του [ως Θεού] και αποφεύγοντας κάθε βλάσφημο λόγο, και ας μη θελήσουμε να το ιδούμε να οργίζεται για αμαρτία που είναι ασυγχώρητη [την βλασφημία εις Αυτό]. Αυτό [το Άγιο Πνεύμα] κάνει κι' έμενα σήμερα τολμηρό κήρυκα σε σας• εάν μεν χωρίς να πάθω τίποτε, η χάρη, στον Θεό• εάν δε πάθω, και πάλι χάρη• το μεν [πρώτο], για να λυπηθεί [ο Θεός] αυτούς πού μας μισούν το δε, για να μας αγιάσει, με το να πάρουμε τον μισθό αυτό της ιερουργίας του Ευαγγελίου, το να τελειωθούμε δηλαδή με το αίμα μας(14).

ΙΕ.
Μιλούσαν μεν λοιπόν [οι Απόστολοι] ξένες γλώσσες και όχι τις πατρικές τους, και το θαύμα είναι μεγάλο, να μιλούν άνθρωποι γλώσσα που δεν έμαθαν και αυτό το σημείο [θαύμα] είναι για τους απίστους, όχι γι' αυτούς που πιστεύουν, για να είναι κατήγορο των απίστων, όπως έχει γραφτεί• «Ότι με ανθρώπους που μιλούν ξένες γλώσσες και με χείλη ξένων λαών θα ομιλήσω προς το λαό αυτόν, αλλ' ούτε με τον τρόπο αυτό θα με ακούσουν, λέγει ο Κύριος». Άκουγαν δε [όσοι ήσαν τότε στα Ιεροσόλυμα]. Εδώ σταμάτησε λίγο και διερωτήσου, πώς θα διαιρέσεις τον λόγο. Διότι έχει κάτι το αμφίβολο η λέξη [«ήκουον»] το οποίο διαχωρίζεται με την τελεία. Άρα, δηλαδή, άκουγαν ο καθένας στη δική του γλώσσα, φερ' ειπείν σαν να ηχεί δυνατά μία φωνή, και ν' ακούγονται πολλές, με το να πάλλεται έτσι ο αέρας και, για να το πω σαφέστερα, με το να γίνεται η φωνή φωνές; Ή πρέπει να σταματήσουμε στο «ήκουον», το δε «Λαλούντων» στις δικές τους γλώσσες να το προσθέσουμε στα επόμενα, για να είναι: «Καθώς μιλούσαν γλώσσες», τις δικές των, αυτών που ακούγανε, που σημαίνει ξένες• προς τούτο δε και μάλλον τάσσομαι. Διότι με εκείνον μεν τον τρόπο το θαύμα θα ήταν εκείνων που άκουγαν μάλλον παρά εκείνων που μιλούσαν. Με αυτόν δε τον τρόπο εκείνων που μιλούσαν οι οποίοι και κατηγορήθηκαν για μέθη, είναι φανερό ότι με το να θαυματουργούν αυτοί ως προς τις γλώσσες με την δύναμη του Πνεύματος.

ΙΣΤ. Πλην είναι μεν άξια να εξυμνείται και η παλαιά διαίρεση των γλωσσών (όταν οικοδομούσαν τον πύργο εκείνοι που συμφώνησαν κακώς και αθέως, όπως και από τους σημερινούς τολμούν μερικοί)• διότι με το να διαλυθεί η ομογνωμοσύνη μαζί με το σχίσιμο (διαφορά) της γλώσσας, σταμάτησε το εγχείρημα. Περισσότερο όμως πρέπει να εξυμνείται αύτη [η διαίρεση] που θαυματουργείται σήμερα. Διότι αφού διαλύθηκε [η γλώσσα] από το ένα Πνεύμα σε πολλούς, συνάγεται πάλι σε μία αρμονία. Και υπάρχει διαφορά χαρισμάτων, [στην γλωσσολαλία] που χρειάζεται άλλο χάρισμα για να διακρίνεται το περισσότερο ωφέλιμο [για την σύναξη των πιστών]• επειδή όλες οι γλώσσες είναι επαινετές. Καλή δε θα λεγόταν και εκείνη, για την οποία λέει ο Δαβίδ• «Καταπόντισε, Κύριε, και καταμοίρασε τις γλώσσες τους». Γιατί; «Διότι αγάπησαν όλους τους λόγους που καταποντίζουν [τους ανθρώπους] γλώσσα δόλια»• φανερά σχεδόν κατηγορώντας αυτές τις γλώσσες εδώ, που χωρίζουν την θεότητα [με το να μη ομολογούν την θεότητα του Αγίου Πνεύματος]. Αυτά λοιπόν και αρκετά.


ΙΗ.
Εμείς μεν πρέπει να απολύσουμε την σύναξη (διότι ήταν αρκετός ο λόγος), την πανήγυρη όμως ουδέποτε. Αλλ' είναι ανάγκη να εορτάσουμε, τώρα μεν και σωματικά [συμμετέχοντας στα τελούμενα], ύστερα δε από λίγο εντελώς πνευματικά [σε ησυχία με πνευματική μελέτη και νοερά προσευχή]• όπου και τους λόγους αυτών [των υμνωδών] θα κατανοήσουμε καθαρότερα και σαφέστερα, ενωμένοι με Αυτόν το Λόγο και Θεό και Κύριο ημών Ιησού Χριστό, την αληθινή εορτή και αγαλλίαση των σωζομένων με τον Οποίο η δόξα και η τιμή στον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, τώρα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

πηγή,σημειώσεις,παραπομπές,αντιγραφή από εδώ

Σάββατο 11 Ιουνίου 2011

Λόγος εις την Πεντηκοστήν, όταν εν είδει πυρίνων γλωσσών η του Θείου Πνεύματος Χάρις επί τους ιερούς μαθητάς κατεφοίτησεν


Λέοντος του σοφού Βασιλέως


Επειδή έφθασε και πάλι θεία πανήγυρις, θα τιμήσωμε κι εμείς την εορτή συνεισφέροντας ό,τι χορηγήση ο Θεός . Και δεν θα φανούμε οκνηροί στο εγχείρημα αυτό, προβάλλοντας ως δικαιολογία την ανεπάρκειά μας να το εκτελέσωμε, αφού κανείς δεν είναι ικανός μόνος του να τιμήση επαρκώς αυτήν την ημέρα. Αλλά εφ΄ όσον η τιμή μετρείται με την προαίρεσι, θα προσφέρωμε κι εμείς στην εορτή τα ιδικά μας . Ποία δε άλλη προσφορά είναι καλύτερη από τον λόγο; Όχι μόνο διότι ο λόγος είναι το πολυτιμότερον απ΄ όλα, αλλά και επειδή ειδικώς στην περίπτωσιν αυτή αρμόζει η προσφορά του λόγου. Διότι σ΄ αυτούς που κατεπέμφθη σήμερα το δώρο των γλωσσών, σήμερα ακριβώς θα προσφερθή ευλόγως και η δωρεά του λόγου .
Όσα όμως είπαμε αφορούν την προαίρεσι . ας ζητήσωμε λοιπόν και την συνεργασία της δημιουργικής δυνάμεως, η οποία ήνοιξε σήμερα τα αμαθή στόματα των αλιέων, και οπλίζοντάς τους εναντίον εκείνων που είναι ακαταμάχητοι στους λόγους, τους ανέβασε υψηλότερα από εκείνους και από τις σοφίες που εξέφραζαν. Αυτής είναι έργο και τώρα να κινήση γλώσσαν αμαθή, και να την ικανώση να ομιλήση όχι πολύ κατώτερα απ΄ ό,τι αρμόζει στην υπόθεσι.
Ελθέ, λοιπόν, η διδάσκαλος της αληθινής γνώσεως Σοφία, το Πνεύμα της αληθείας, και ομίλησε για τον εαυτό σου, και γέμισε τα στόματά μας τώρα που επιθυμούμε να σε εκθειάσουμε. Επειδή έρχεσαι με εξουσίαν Δεσποτικήν και όπου θέλεις πνέεις , αν και καταπέμπεσαι από τον Λόγο, ο οποίος έγινε ωσάν εμάς από φιλανθρωπία, και ανήλθε πάλι στον Πατέρα. Διότι όχι ως δούλον, αλλά ως ομότιμον, ως συγγενές Πνεύμα, από τότε που αυτός αντελήφθη, έρχεσαι σύ προς αυτούς τους οποίους είχες δημιουργήσει μαζί μ΄ Εκείνον. Ελθέ, λοιπόν, να μας χορηγήσης τον λόγο, και να τον διακοσμήσης. Και αναμφιβόλως παρευρίσκεσαι εδώ, αφού σύ είσαι που στολίζεις τα πάντα. Με σε λοιπόν κυβερνήτην ας αρχίση το ταξίδι του λόγου.
Μόλις είχεν επιστρέψει ο Μονογενής στους Πατρικούς κόλπους, τους οποίους με την ενανθρώπησί Του δεν είχεν εγκαταλείψει, προσκομίζοντας τον καρπό της Θείας Οικονομίας, την συμφιλίωσί μας μαζί του, και ετοιμάζοντας εκεί τον τόπον για μας. Έπρεπε όμως, αφού ανελήφθη εκείνος από εμάς, κάποιος άλλος να συνεχίση την ευεργεσία, ίσος στην δόξα και στην τιμή, ώστε να μην ξεχαστούμε και επανέλθωμε από την συμφιλίωσι στην έχθρα . Διότι το ανθρώπινο γένος έχει μία τάσι γι΄ αυτή την επάνοδο. Συγχρόνως, επειδή οι άνθρωποι εγνώρισαν τον Υιό ο οποίος εγενήθη αχρόνως, έπρεπε να γνωρίσουν και το συνάναρχο Πνεύμα, ώστε με τον τρόπον αυτό να τιμάται ο Θεός σωστά στην Τριάδα των προσώπων, αφού θα τιμάται από εμάς όλη η Θεαρχία . αλλά επίσης και για να δοξάση τον Μονογενή φανερώνοντας σε όλη την γη την μεγαλειότητα εκείνου και πληθύνοντας τα καλά σπέρματα της ζωοποιού διδασκαλίας του. Διότι όπως ο Υιός συνοδευόμενος με την σάρκα εδόξασε τον Πατέρα, έτσι έπρεπε και το Πνεύμα να δοξάση τον Υιόν ερχόμενο σ΄ εμάς ουσιωδώς. Κανείς μην υποτιμήση από αυτά τον Παράκλητον, ούτε την δεσποτεία του να την υποβιβάση σε δουλεία. Εδόξασε τον Θεό και Πατέρα ο γεννημένος πριν από τον Εωσφόρο Θεός . δοξάζει τον Μονογενή αυτός που προέρχεται συναϊδίως από τον Πατέρα . Δεν είναι δούλος, ούτε κτίσμα, ούτε ξένο από την θεϊκήν δόξα, αυτό το οποίο θεοποιεί την κτίσι. Μην επινοήσης άτακτες τάξεις, ούτε διαβαθμίσεις. Ούτε να απονείμης στον ένα την χαμηλωτέρα, στον άλλο την υψηλοτέρα θέσι. Δεν έχουν καμμία σχέσιν οι ασταθείς ανθρώπινοι συλλογισμοί με την αναλλοίωτον φύσι. Μην ευρίσκωμε ιδικές μας επινοήσεις, κατά της ανωτάτης φύσεως, από την οποίαν έχουμε τιμηθή με κάθε τιμή και δόξα. Απεστάλη ο Υιός για την σωτηρία του πλάσματος, όχι ως κατώτερος του Πατρός, αλλά επειδή το σχέδιο της οικονομίας ήταν να μας κάμη συγκληρονόμους . αυτό ήταν και το θέλημα του κληρονόμου. Αποστέλλεται και το Πνεύμα, όχι ως υποδεέστερον του Υιού, αλλά απεστέλεται και αυτό ως Παράκλητος, συνεργαζόμενος με τον Υιό για την υιοθεσία μας.
Μην υποπτευθής ότι αυτά, δια μέσου των οποίων σύ κοινωνείς της θείας φύσεως, είναι χωρισμός ή διαίρεσις. Μία είναι η τιμή του Πατρός και του Υιού και του Πνεύματος, επειδή μία είναι η φύσις και η Βασιλεία τους. Ανενδεής Θεός ο Πατήρ, γεννά Θεόν ίσο με τον εαυτό του, τον Υιό . και προάγει το ίσον επίσης Πανάγαθο Πνεύμα . δεν τέμνεται η θεότης με την διαίρεσι των Προσώπων, αλλά ενώνεται ασυγχύτως, ώστε να αποτελή την Τριάδα. Κανένα από αυτά δεν έγινε ύστερα από τα άλλα, ούτε ήλθε από την ανυπαρξίαν, ώστε να είναι νεώτερο, αλλά είναι συνάναρχα, έχουν την ίδια τάξι και την ίδια τιμή. Σε τούτο μόνο διαφέρουν, στο αίτιο, στην γέννησι δηλαδή και στην προέλευσι. Και ο μεν Πατήρ αποτελεί την αιτία του Θεού και του Πνεύματος . ο Υιός γεννάται απαθώς από τον Πατέρα, το δε Πνεύμα εκπορεύεται . Αλλά αυτά που είπαμε είναι αρκετά προς το παρόν.
Έρχεται δε εκπληρώνοντας την επαγγελία του Λόγου, την οποίαν άφησε ως αρραβώνα στους οικείους του. Είχαν συμπληρωθή τότε δέκα ημέρες από την Ανάληψι και πενήντα από την Ανάστασι. Γιατί αυτό; Υπάρχει και εδώ κάποιο αντάξιο μυστήριο, από αυτά που κρύπτονται στον Ιησού, ή απλώς έτσι πρέπει να το δεχθούμε; Και βέβαια όχι . τίποτε δεν έκανε ο Λόγος χωρίς σκοπό και βαθύτερο περιεχόμενο. Αν λοιπόν θέλετε, ας αφήσουμε τον Λόγο, ο οποίος έλαβε ενεργό μέρος, και ευρέθη στην καρδία του μυστηρίου, να προσπαθήση να μας φανερώση, όσον είναι δυνατόν, ένα ίσως όχι ευκαταφρόνητο θέαμα .
Ευρίσκω λοιπόν να τιμάται ιδιαιτέρως η ημέρα της Πεντηκοστής . όχι μόνο επειδή ως ιερά, έχει γεννηθή από ιεράν ρίζα . την γεννά δηλαδή πολλαπλασιαζομένη με τον εαυτό της εκείνη η εβδόμη ημέρα, κατά την οποίαν ο Δημιουργός ανεπαύθη από όλα τα έργα του . εννόησε όποια έργα θέλεις, της εδώ επιδημίας είτε της δημιουργίας. Αλλά τιμάται και για τον λόγον ότι αποτελεί τύπο της ανεσπέρου ημέρας, την οποία θα απολαύσουν οι συγχωρημένοι . γι΄ αυτό και στους παλαιούς, που ίσχυε το γράμμα του νόμου, αυτή εφαίνετο σαν σκιά, ελευθερώνοντας από όλες τις αμαρτίες, αφού εωρτάζετο πενήντα ημέρες μετά το Πάσχα . Εφανέρωνε, νομίζω, η τελετή εκείνη ότι μετά από την περίοδο αυτής της προσκαίρου και υλικής ζωής μας που έχει ως βάσι την εβδομάδα, θα φθάση η ημέρα εκείνη κατά την οποία θα χρειασθή να επανέλθουν όλα στο αρχικόν κάλλος και στην ουρανίαν ελευθερία με την οποία μας έπλασεν ο Θεός . Επειδή λοιπόν επεδήμησε και τώρα το Πνεύμα, για να κάμη διαθήκη μιας νέας ζωής και καταστάσεως, και να διεγείρη προς εκείνη την ημέρα εμάς, οι οποίοι ευρισκόμεθα στο σκότος της νυκτός της ζωής αυτής, γι΄ αυτό έρχεται αυτή την ημέρα . Όσοι όμως δεν θεωρούν ως πάρεργο αλλά αγαπούν την σχετικήν ενασχόλησι, ας την συνεχίσουν και μόνοι τους.
εμείς ας επανέλθωμε εκεί όπου διεκόψαμε .
΄Έρχεται λοιπόν ο Παράκλητος εκπληρώνοντας την υπόσχεση του Υιού, το Πνεύμα το αγαθόν στους ιερούς μαθητάς, ώστε διά μέσου εκείνων να αγιάση την κτίσιν, η οποία είχε όλη μολυνθή από τα πονηρά πνεύματα. Δεν αγιάζει εκλεκτικώς και κατά τμήματα . ούτε μοιράζει τις ευεργεσίες μόνο σε ένα γένος, αλλά τον σύμπαντα κόσμον γεμίζει με αγιασμό. Δεν απολαμβάνει πλέον μόνος ο αχάριστος Ιουδαίος τον θείον πλούτο, αφού ο κληρονόμος, τον οποίον είχε κακοποιήσει, τους κατέστησε όλους συμμετόχους της κληρονομίας του. Ούτε μόνος γνωρίζει την θείαν δόξα, αφού όλοι οι άνθρωποι διδάσκονται τώρα για τον Σωτήρα Χριστό. Ούτε είναι ιδικό του κτήμα το χάρισμα της προφητείας, αφού το πνεύμα εκχέεται σε όλους τους ανθρώπους και προφητεύουν υιοί και θυγατέρες, τις οποίες γεννά η αγία Εκκλησία .
Τώρα εξεχύθη πλούσια η Χάρις του Πνεύματος, όπως προείπε παλαιά κάποιος απ΄ αυτούς που βλέπουν πνευματικώς . Γι΄ αυτό πηγάζουν σοφίες από χείλη αμαθών, και ακούουν οι διάφορες φυλές και γλώσσες να κηρύττωνται τα μεγαλεία του Θεού . Τώρα οι καλοί γεωργοί ενισχυμένοι από την εξ ύψους δύναμιν, καθαρίζουν τον δεσποτικόν αγρόν από τα ζιζάνια της πονηρίας, αυξάνοντας έτσι τον καρπό στον ουράνιον αγρό. Τώρα διαμερίζονται πύρινες γλώσσες, αποκαθιστώντας την ενότητα αντί του παλαιού γλωσσικού διαμερισμού . Γι΄ αυτό μου φαίνεται πως οι γλώσσες ενεφανίσθησαν με αυτή την μορφή, αν και κανείς δεν εμποδίζει όποιον θέλει να εύρη άλλην αιτιολογίαν.
Και πρόσεχε, παρακαλώ, το μυστήριο του δόγματος. Παλαιά μεν ο Θεός, διαχωρίζοντας τους ανθρώπους μεταξύ τους, τι κάνει ; «Δεύτε», λέγει, «και καταβάντες συγχέωμεν αυτών τας γλώσσας» . αυτός που κατέβη τότε διεχώρισε με τις διαλέκτους το πλήθος των κακώς ηνωμένων. Τώρα δε με την διανομή των πυρίνων γλωσσών «εσύναξε εις έν» τους αποχωρισμένους . Κοίταξε την μία φλόγα σε πόσα μέρη διαιρείται. Αλλά και αυτό για εμάς τους πιστούς έγινε. Ηκούετο γλώσσα που απηυθύνετο σε πολύγλωσσα έθνη, και εφαίνετο γνωστή στον καθένα από αυτούς, ανεξαρτήτως από τον τόπο που κατοικούσε πριν έλθει στον Ιησού. Είναι παράδοξο το γεγονός . διότι τα λεγόμενα δεν ήσαν συνηθισμένα, ούτε προήρχοντο από ανθρώπους που ησχολούντο με υψηλά θέματα . Γι΄ αυτό εφάνη άτοπο στους πάντοτε ατόπους, οι οποίοι διέβαλλαν το θαύμα αποδίδοντάς το σε μέθη, επειδή οι ίδιοι είχαν μεθύσει αθεράπευτα . Είναι παλαιά η τακτική αυτή των θεομάχων, όχι μόνο να απιστούν στα θεϊκά έργα, αλλά και να προσπαθούν να διαδίδουν απρεπείς υποψίες για άψογους ανθρώπους, προβάλλοντας προς τα έξω την προσωπική τους φαυλότητα . Ο Λόγος εφόρεσε σάρκα και έκαμε έργα υπεράνθρωπα εν Αγίω Πνεύματι, και εκείνοι στον Βεελζεβούλ απέδιδαν την δύναμι. Ενεργεί τώρα, με την εξουσία πού του αρμόζει, την θαυμαστήν επιφοίτησι, και συκοφαντούν λέγοντας ότι το έργο αυτό είναι προϊόν του γλεύκους, νομίζοντας ότι έτσι θα διασύρουν το θαύμα . αλλά η σοφία νικά την παρεκτροπή της μέθης, και το στόμα, που κινείται από το πνεύμα, κλείνει τα στόματα που κινούνται από τον φθόνο. Ο αλιεύς που μόλις άφησε το καλάμι και τα δίκτυα, ανοίγοντας στόμα απλό και άτεχνο, διέλυσε με λόγον συνετό τις πανούργες φλυαρίες. Αλλά πώς το γλεύκος δημιουργεί καινούργιες γλώσσες, αυτό που μόνο μανία μπορεί να προκαλέση; Πρόσεξε, παρακαλώ, τον Πέτρο, που φανερά δημηγορεί και αντί να συκοφαντής, αναγνώρισε το φρικτό θαύμα, δοξάζοντας το Πνεύμα που λαλεί μέσα του . Δεν οφείλεται το θάρρος στο γλεύκος, αλλά στην δύναμι που μόλις κατέβη από υψηλά, και εξύψωσε τον νούν και την γλώσσα του. Πώς έγινε τόσο τολμηρός, ενθυμήσου, αυτός που δεν υπέμεινε τα λόγια της δούλης ; Αλλά όσων ο φθόνος αδρανοποίησε τον νούν και την ακοή τους, δεν αντελήφθησαν τους λόγους του Πνεύματος . όσοι όμως δεν είχαν αμαυρωμένες τις αισθήσεις, αυτοί τους αντελήφθησαν, και συνελήφθησαν στα δίκτυα των αλιέων και του Πνεύματος. Ω! μακάριοι αυτοί που συνελήφθησαν ! Αυτοί συνελήφθησαν και ωδηγήθησαν στην ζωή! Διαφεύγοντας εκείνοι την σύλληψι, έπεσαν στα χέρια του θανάτου!
Αλλ΄ εκάθισε σαν πυρίνη γλώσσα το Πνεύμα σε κάθε μαθητή, και ενώ από πριν ήταν μαζί τους, τώρα επηύξησε την ενέργειά του επάνω τους εξαφανίζοντας κάθε γήϊνο φρόνημα, και εξυψώνοντάς τους προς θείαν συγγένεια. Διότι, βεβαίως, αυτοί που ήσαν απεσταλμένοι για να ανακαινίσουν τον κόσμο, ήταν φυσικό να γίνουν κοινωνοί της Δημιουργού Θεότητος. Δεν θα ζητήσουν πλέον να γνωρίσουν τον Πατέρα, ούτε ποίαν οδόν ηκολούθησε φεύγοντας ο Διδάσκαλος. Διότι τώρα γνωρίζουν και τον Πατέρα και τον Υιόν, ο οποίος είναι αχωρίστως ηνωμένος μαζί του, και πού ευρίσκεται τώρα που ανήλθε προς αυτόν. Διότι το «Πνεύμα» Ο «ερευνά τα βάθη του Θεού», το οποίον ήλθε και εκατοίκησε μέσα τους, εκείνο τους υπενθυμίζει αυτά τα οποία τους εμυσταγώγησε ο Διδάσκαλος, όταν ήταν παρών, αλλά και όσα άλλα άφησε για να τα μάθουν τώρα, επειδή δεν ημπορούσαν τότε να τα συλλάβουν.
Αλλά οι μεν ιερώτατοι μαθηταί τόσην πολλήν χάριν απήλαυσαν στον ιερόν υπερώον, την ιεράν ημέρα της Πεντηκοστής. Αναμφιβόλως δε και τώρα απολαμβάνουν, αν και όχι τόση, πάντως όμως ανταξία του Πνεύματος, όσοι έμαθα να το τιμούν. Και το τιμούν αυτοί που γνωρίζουν ότι είναι Θεός με ισότιμον δόξα και κυριότητα, ότι προσκυνείται μαζί με τον Πατέρα και τον Υιόν, και κοινωνεί σε όλα μαζί τους, εκτός από αυτά κατά τα οποία διακρίνονται τα πρόσωπα . ότι έχει όλα όσα αρμόζουν στην Θείαν φύσι, είναι δηλαδή δημιουργικόν, άκτιστον, συνέχει την κτίσιν, αγιάζει, πληροί τα πάντα, χωρίς να περιορίζεται κάπου. Το τιμούν αυτοί που δεν καινοτομούν, όχι μόνον ως προς τη φύσι του, αλλά ούτε αποδίδοντάς του διπλήν αιτία . διότι και τα δύο αυτά απέχουν από την ορθοδοξία. Το ένα αφορά εκείνους που υποβιβάζουν σε κτίσμα την δημιουργικήν ουσία, και το άλλο αυτούς που εισάγουν πολυαρχία στην μοναρχικήν Τριάδα .Ας τιμηθή λοιπόν θεϊκώς το Πνεύμα . διότι είναι Θεός, όχι όπως τον έπλασε η παλαιά εκείνη πλάνη ου προσεπάθησε να εξαπατήση διαιρώντας το Θείον σε μικρό και μεγάλο, αλλά όπως μας εδίδαξε η γνώσις, η οποία μας ήνωσε με τον Θεόν, αφού μας απεκάθηρε από την αγνωσία της πλάνης .
Μη κατερχώμεθα λοιπόν πάλι στα κτίσματα, αφού έχουμε ανυψωθή προς τον ένα Θεόν. Λατρεύει τα κτίσματα όποιος θεωρεί κτίσμα το Πνεύμα . μην υποτιμάς την ανέκφραστον ευεργεσία του Θεοποιού Πνεύματος, αδικώντας τον εαυτόν σου. Δεν είναι δυνατόν αλλιώς να απολαύσης την ανάπλασι της κτιστής σου φύσεως, ούτε την ένωσι με τον Θεό, παρά από Εκείνον από τον οποίο και δημιουργείσαι εκ του μηδενός’ και όταν υποκύψης στην φθορά, με την θείαν εξουσία ανακαινίζεσαι .
Αλλά, Παράκλητε, αυτοί οι οποίοι γνωρίζουν το ορθόν, και διασώζουν την τιμή σου, θα συμβή και να τιμηθούν από εσένα . Εκείνοι
που έχουν αντίθετο γνώμη και προσπαθούν να σε στερήσουν από
τη δόξα σου, αφαιρούν από τον εαυτό τους την ζωή. Αλλά συ ας
δώσης και σ΄ αυτούς, μακρόθυμε, να συνέλθουν από την ασθένειά
τους, για να είμεθα όλοι εμείς, τους οποίους ο λόγος ανεβαίνοντας
στους ουρανούς ήνωσε με τον εαυτό του, και τους οποίους συ
μετά την Ανάληψί σου επεσκέφθης, ηνωμένοι με ορθήν συμφωνία πίστεως, και να γίνωμε μέτοχοι των θείων δωρεών σου, προσφέροντας μίαν λατρεία και μίαν προσκύνησι στην μίαν Βασιλεία και Κυριότητα του ενός Θεού, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί, και εις τους αιώνας των αιώνων.
Αμήν.


Επιμέλεια, Δημήτρης Δημουλάς.
OΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΡΕΙΑ

Σάββατο 4 Ιουνίου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΕΝ ΝΙΚΑΙΑ 318 ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ


ο Λόγος του Θεού ο Εσαρκωμένος




π Στεφάνου Αναγνωστοπούλου

Χριστιανοί μου,

Σήμερα Κυριακή των τριακοσίων δέκα οκτώ Θεοφόρων Πατέρων της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, απαγγείλαμε σαν Ευαγγελικό Ανάγνωσμα ένα μέρος από την λεγομένη Αρχιερατική Προσευχή. Και είναι αυτή που απηύθυνε ο Χριστός στο Θεό Πατέρα, λίγο πριν απ’ το πάθος της Σταυρικής Του Θυσίας.
Αρχίζει δε την προσευχή Του ο Κύριος με μια συγκινητική λεπτομέρεια. «Ταύτα ελάλησεν ο Ιησούς και επήρε τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν», Ιωάννου 17, 1. Σήκωσε δηλαδή τα μάτια Του στον Ουρανό και είπε: «Πάτερ ελήλυθεν η ώρα».

Εμείς αδελφοί μου, διδαχθήκαμε από τον ίδιο τον Χριστό να επικαλούμαστε και να φωνάζουμε τον Θεό Πατέρα μας. «Πάτερ ημών», λέμε. Όπως και το φωνάξαμε πριν από λίγο όλοι μαζί. «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά Σου», και λοιπά…
Ο Χριστός όμως δεν είπε «Πατερ ημών», αλλά «Πάτερ», σκέτο. Και αυτό διότι άλλη είναι η σχέση η δική μας προς τον Θεόν, και άλλη η δική Του.
Το πρώτον, η δική μας είναι σχέσις εξάρτησης. Από τον Θεόν δημιουργηθήκαμε, αυτός μας έπλασε, αυτός μας έδωσε τη ζωή, αυτός μας έφερε από την ανυπαρξία και το μηδέν στο Είναι. Υπάρχουμε δηλαδή από τον Θεόν, που μας έπλασε μάλιστα κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση δική Του. Μας έδωσε δηλαδή μυαλό, λογικό, νου, θέληση, κρίση, ελευθερία, αίσθημα δικαιοσύνης, αγάπης, κρίση για να διαλέγουμε ανάμεσα στο καλό και στο κακό, ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο, ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα.
Άρα είναι ο Πατέρας μας. Ο φυσικός Πατέρας και Δημιουργός μας. Οι δε γονείς μας είναι απλοί γεννήτορες και τίποτε περισσότερο. Ο Θεός Πατέρας μας δεν μας έπλασε όμως μόνον κατ’ εικόνα αυτού και καθ’ ομοίωσιν, αλλά και διπλούς στη φύση. Δηλαδή από σώμα υλικό και ψυχή άυλη, πνευματική. Το δε κατ’ εικόνα του Θεού, αναφέρεται μόνο στο νοερό μέρος του ανθρώπου, δηλαδή στην ψυχή. Γι’ αυτό και έχει τρομερές δυνατότητες δημιουργίας ο νους, - ή και καταστρεπτικές, αν διαλέξει να διαπράττει συνεχώς το κακό.
Δεύτερον. Η σχέση όμως του Χριστού προς τον Θεόν Πατέρα, είναι και σχέση ενότητος. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο μοναδικός κατά φύσιν του Θεού Πατρός, ομοούσιος προς αυτόν και τέλειος Θεός. Είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, και γεννάται αϊδίως και αχρόνως προ πάντων των αιώνων. Άμα ο Πατήρ, άμα και ο Υιός. Ο Ένας Θεός. Αυτό θέσπισαν και εδογμάτησαν οι τριακόσοι δέκα οχτώ Πατέρες της πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, - που γιορτάζουμε σήμερα,- ότι δηλαδή ο Χριστός είναι και τέλειος Θεός. Υιός και Λόγος του Θεού, και Θεός. Όχι ομοιούσιος προς τον Πατέρα, όπως ισχυριζόταν ο Άρειος, και εξακολουθούν πολλοί ακόμα να Τον θεωρούν έτσι, αλλά ομοούσιος προς Αυτόν. Βλέπουν δηλαδή τον Χριστό σαν κτίσμα. Όχι. Είναι τέλειος Θεός, έχει την ίδια ουσία και την ίδια φύσιν με τον Πατέρα.
Έγινε όμως και άνθρωπος στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, χωρίς να πάψει να είναι ποτέ συγχρόνως και τέλειος Θεός, ο Θεάνθρωπος Κύριος, και αυτό για τη Σωτηρία μας. Αυτή ακριβώς η αδιαίρετη και προαιώνια ενότητα του Ιησού Χριστού προς τον Θεόν Πατέρα, διατυπώνεται πολλές φορές μέσα στην Καινή Διαθήκη. Όπως παραδείγματος χάριν «εγώ και ο Πατήρ εν εσμέν». «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος». «Ο εωρακώς εμέ εώρακε και τον Πατέρα». «Τα εμά πάντα σα εστί και τα σα εμά», και άλλα πολλά.
Εμείς όταν απευθυνόμαστε στον Θεό, συνήθως ζητάμε υλικά αγαθά και θαύματα, θαύματα στις αρρώστιες μας, λύση στα βάσανα και τα προβλήματά μας, λύση στο να διορθώνει Εκείνος τις δικές μας στραβωμάρες και πονηριές, παράπονα και γογγυσμοί για ό,τι στραβό μας έρχεται στη ζωή ενώ τα λάθη είναι δικά μας, καμιά φορά ζητάμε και ευγενικά και την καταστροφή των εχθρών μας λέγοντας, «εγώ Θεέ μου τον συγχωρώ αλλά συ τιμώρησέ τον για να μάθει». Το ό,τι ζητάμε από τον Θεόν τις περισσότερες φορές πράγματα παράλογα και ανόητα, το φανερώνει ο ίδιος λέγοντας: «Αιτείτε, -με την προσευχή σας,- αιτείτε και ου λαμβάνετε, διότι κακώς αιτείσθε». Οφείλουμε να ζητάμε την Βασιλεία του Θεού, την μετάνοια, την συντριβή, την διόρθωση και τον φωτισμό.
Για ακούστε τι ζήτησε ο Χριστός απ’ τον Θεόν Πατέρα. Δεν το ζητάει όπως θα ακούσετε τίποτα το γήινο, το πρόσκαιρο και το τιποτένιο, ούτε και την άφεσιν των αμαρτιών, διότι ήτο ο αναμάρτητος Κύριος, ο Θεάνθρωπος, ο τέλειος Θεός όπως είπαμε και τέλειος άνθρωπος.
Τι είναι όμως αυτό που ζητάει ο Χριστός, από τον Θεό Πατέρα; Την Δόξα! «Δόξασόν σου τον Υιόν», λέει. Η Δόξα όμως του Χριστού δεν είναι η θριαμβευτική Του είσοδος στα Ιεροσόλυμα, ούτε και ο θριαμβευτικός ύμνος των αγγέλων, στη Βηθλεέμ, με το «Δόξα εν Υψίστοις Θεόν και επι γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία», αλλά Δόξα του Χριστού είναι ο Σταυρός, ο Γολγοθάς, η Σταυρική Θυσία. Και γιατί η Σταυρική Του Θυσία; Για να σωθεί ο άνθρωπος. Για να συγχωρηθεί ο αμαρτωλός.
Αλλά δόξα του ανθρώπου είναι η άφεσις των αμαρτιών του, και η δικαίωσίς του όταν αυτός ο άνθρωπος πιστεύει στην θεότητα του Ιησού Χριστού, και στο απολυτρωτικό Του έργο, βαπτίζεται στο όνομα της Αγίας Τριάδος, εξομολογείται με συντριβή και μετάνοια τις αμαρτίες του στο μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως, και τρέφεται από το Σώμα και το Αίμα του Χριστού στο μυστήριο της Θειας Κοινωνίας. Έτσι η Δόξα του Σωτήρος Χριστού γίνεται και δική μας Δόξα. Σταυρώθηκε Εκείνος για να δοξασθούμε εμείς. Και τώρα που υπάρχουμε σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο για όσο ζούμε, αλλά κυρίως μετά το θάνατό μας στη βασιλεία των Ουρανών.
Και τώρα τίθεται το ερώτημα. Ποιος ήταν ο Χριστός πριν έρθει στον κόσμο και πάρει σάρκα και οστά μέσα από τα σπλάχνα της Μαρίας της Παρθένου; Τι είχε πριν κατέβη στην γη; Την απάντηση την δίνει ο ίδιος στη συνέχεια της Αρχιερατικής Του Προσευχής.
«Και νυν δόξασόν με συ Πάτερ, παρά σε αυτώ τη δόξη, ή είχον, προτού τον κόσμον είναι παρά σοι», δηλαδή, και τώρα δόξασέ με και Συ Πάτερ, πλησίον σου με την Δόξα, που είχα κοντά Σου προ του να γίνει ο κόσμος. Άρα Χριστός αδελφοί μου, είχε θεϊκή δόξα στον Ουρανό μαζί με τον Πατέρα, ως ομοούσιος προς αυτόν, πριν να δημιουργηθεί ο κόσμος, και ο πνευματικός και ο υλικός. Δηλαδή προ πάντων των αιώνων. Ήτο τέλειος αληθινός Θεός.
Ο πρώτος στίχος του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου αρχίζει με τις φράσεις «εν αρχή ην ο Λόγος» που σημαίνει στην αρχή που δημιουργήθηκε ο κόσμος, οι άγγελοι, ο ουρανός, η γη και οι άνθρωποι, προϋπήρχε ο λόγος, ο Υιός του Θεού, ο Θεός Λόγος, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Όσοι δε από μας τους Ορθοδόξους πιστούς αγωνιζομένους χριστιανούς, αξιωθούν από τον Σωτήρα Χριστόν να βρεθούν στον Παράδεισο, θα λάμπουν σαν τον ήλιο και θα έχουν δόξα μεγάλη.
Ο Χριστός όμως τη δόξα, την άκτιστη και άπειρη, την είχε πάντοτε, διότι είναι ένα με τον Πατέρα, και ομοούσιος προς αυτόν. Μία φύσις με τον Πατέρα και το Άγιον Πνεύμα. Μία ουσία, η ίδια πάντοτε, μία τιμή, μία δόξα, μία σύνταξις, μία προσκύνησις της Αγίας Τριάδος, όπως θα ψάλουμε την Πεντηκοστή.

Ας προχωρήσουμε όμως σε δύο ακόμα φράσεις που θέλουν προσοχή, και τελειώνουμε.
«Παρά σου εξήλθον». Δηλαδή από σένα, τον Πατέρα, στάλθηκα και βγήκα στον κόσμο, χωρίς καμιά στιγμή να είμαι χωρισμένος από σένα, γιατί ως Υιός είμαι και τέλειος Θεός. Και τώρα έρχομαι πάλι σε σένα. «Καγώ προς σε έρχομαι», μόνο που δεν έρχομαι μόνος, κουβαλάω μαζί μου ολόκληρη την ανθρωπότητα, κουβαλάω ολόκληρη και τελεία την ανθρώπινη φύση. Φέρνω μαζί μου τον άνθρωπον, τον λυτρωμένο και σεσωσμένο, τον θεωμένο και δοξασμένο. Σου φέρνω τον άνθρωπο για τον οποίον εγώ ο Υιός και Θεός έγινα άνθρωπος. Άρα κουβαλάει μέσα στην θεωμένη και σεσωσμένη ανθρώπινη φύση, πού είναι και αδιαίρετα ενωμένη με την θεότητα του Ιησού Χριστού, και σένα, και σένα, και σένα, και μένα και όλους μας. Αυτό όμως είναι μια βεβαιωμένη ελπίδα και αίσθησις ψυχής όταν κοινωνούμε των Αχράντων Μυστηρίων. Δηλαδή η ψυχή μας θεώνεται, Χριστοφορείται και συγχρόνως αναλαμβάνεται στα ύψη της θείας ευφροσύνης και της θείας δόξης. Προγεύεται τρόπον τινά και κατά δύναμιν την αιωνιότητα της Βασιλείας του Θεού.
Όλα αυτά όπως καταλαβαίνετε μας τα βεβαιώνουν οι εμπειρίες των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, που σε κάθε γιορτή είναι και λίγο πιο διαφορετική. Άλλη αίσθησις στη γέννηση του Χριστού, άλλη στα Θεοφάνεια και στην φανέρωση της Αγίας Τριάδος, άλλη στην Σταυρική Του Θυσία την Μεγάλη Παρασκευή, άλλη στην Ανάστασή Του εκ νεκρών το Πάσχα, άλλη την Πεντηκοστήν, άλλη στην Υπαπαντή του κυρίου, και άλλη σε κάθε γιορτή.

Είθε αδελφοί μου, πάντα ταύτα να γίνουν πριν πεθάνουμε, και δικές μας πτωχές εμπειρίες και βιώματα, έστω και για λίγα μόνον δευτερόλεπτα.
Το εύχομαι με όλη μου την καρδιά,
Αμήν.


ΠΗΓΗ

Πέμπτη 2 Ιουνίου 2011

Η Ανάληψη του Κυρίου

Η Ανάληψη του Κυρίου

πρεσβ. Χρήστος Πιτυρίνης

Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός μετά την λαμπροφόρο Ανάστασή Του από τους νεκρούς, δεν εγκατέλειψε αμέσως τον κόσμο, αλλά συνέχισε για σαράντα ημέρες να εμφανίζεται στους μαθητές Του (Πράξ.1,3). Αυτές οι μεταναστάσιμες εμφανίσεις Του προς αυτούς είχαν πολύ μεγάλη σημασία. Έπρεπε οι πρώην δύσπιστοι και φοβισμένοι μαθητές να βιώσουν το γεγονός της Αναστάσεως του Διδασκάλου τους και να αποβάλλουν κάθε δισταγμό και ψήγμα απιστίας για Εκείνον.
Την τεσσαρακοστή λοιπόν ημέρα, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Λουκά, ο Κύριος τους μαθητές του «εξήγαγε έξω έως τη Βηθανία», στο όρος των Έλαιών όπου συνήθως προσηύχετο. «Και αφού σήκωσε τα χέρια του, τους ευλόγησε». Λουκά( 24,50) και «ευλογώντας τους, εχωρίσθηκε απ' αυτούς και εφέρετο πρός τα πάνω, στον ουρανό» μέχρι που τον έχασαν από τα μάτια τους. Και μετά αφού Τον προσκύνησαν επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ με χαρά μεγάλη και έμεναν συνεχώς στο ναό υμνολογώντας και δοξολογώντας το Θεό.
Ο ευαγγελιστής Μάρκος, περιγράφοντας πιο λακωνικά το θαυμαστό και συνάμα συγκινητικό γεγονός, αναφέρει πως μετά από την ρητή αποστολή των μαθητών σε ολόκληρο τον κόσμο κηρύττοντας και βαπτίζοντας τα έθνη, «ανελήφθη εις τον ουρανόν και εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού. Εκείνοι δε εξελθόντες εκήρυξαν πανταχού, του Κυρίου συνεργούντος και τον λόγον βεβαιούντος δια των επακολουθούντων σημείων» (Μαρκ.16,19-20).
Αυτή η ευλογία είναι πια η αρχή της Πεντηκοστής. Ο Κύριος ανέρχεται για να μας στείλει το παράκλητο Πνεύμα, όπως λέγει το τροπάριο της εορτής: «Ανυψώθηκες στη δόξα, Χριστέ Θεέ μας, αφού χαροποίησες τους μαθητές σου με την επαγγελία του Αγίου Πνεύματος και βεβαιώθηκαν από την ευλογία σου».
Η Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί αναμφίβολα το θριαμβευτικό πέρας της επί γης παρουσίας Του και του απολυτρωτικού έργου Του. «Ανελήφθη εν δόξη» για να επιβεβαιώσει την θεία ιδιότητά Του στους παριστάμενους μαθητές Του. Για να τους στηρίξει περισσότερο στον τιτάνιο πραγματικά αγώνα, που Εκείνος τους ανάθεσε, δηλαδή τη συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του για το ανθρώπινο γένος.
Ο Κύριος Ιησούς Χριστός ανήλθε στους ουρανούς, αλλά δεν εγκατέλειψε το ανθρώπινο γένος, για το οποίο έχυσε το τίμιο Αίμα Του. Μπορεί να κάθισε στα δεξιά του Θεού στους ένδοξους ουρανούς, όμως η παρουσία Του εκτείνεται ως τη γη και ως τα έσχατα της δημιουργίας. Άφησε στη γη την Εκκλησία Του, η οποία είναι το ίδιο το αναστημένο, αφθαρτοποιημένο και θεωμένο σώμα Του, για να είναι το μέσον της σωτηρίας όλων των ανθρωπίνων προσώπων, που θέλουν να σωθούν. Νοητή ψυχή του σώματός Του είναι ο Θεός Παράκλητος, «το Πνεύμα της αλήθείας» (Ιωάν. 15,26), ο Οποίος επεδήμησε κατά την αγία ημέρα της Πεντηκοστής σε αυτό, για να παραμείνει ως τη συντέλεια του κόσμου.
Η σωτηρία συντελείται με την οργανική συσσωμάτωση των πιστών στο θεανδρικό Σώμα του Χριστού. Αυτό εννοούσε, όταν υποσχόταν στους μαθητές Του: «ιδού εγώ μεθ'; υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20).